دویچه وله در گفتوگویی اختصاصی، پای صحبت آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نشسته که به زودی مسند خود را ترک میکند. خانم مرکل در این مصاحبه از دستاوردها و چالشهای دوران صدارت، اهمیت مسئله اقلیمی و دلتنگی ترک مسئولیت میگوید.
صدراعظم آلمان به زودی و پس از ۱۶ سال رهبری دولت، از سیاست کنار میکشد. اینک پارلمان تازهای تشکیل شده و این بار، رئیس دولت از احزاب متحده دمکرات مسیحی/سوسیال مسیحی نخواهد بود.
ماکس هوفمان، مدیر بخش خبر دویچه وله، در برلین به دیدارآنگلا مرکل رفته و پرسشهایی پیرامون کارنامه دولت، ارزیابی مرکل از دستاوردها و ناکامیها و برنامههای آتی این سیاستمدار طرح کرده است.
در مرور چالشهای سالهای گذشته، خانم مرکل درنگ نکرده که بگوید بیشترین دشواریها را در موضوع جنگزدگان سوریه و همهگیری کرونا از سر گذرانده است. او توضیح میدهد که هر دو مورد، مستقیما با زندگی و سرنوشت انسانها مرتبط بودند.
از خانم مرکل سوال شده که آیا آلمان توانست از عهده هجوم ۸۰۰هزار پناهجوی سوری در سال ۲۰۱۵ برآید و پاسخ صدراعظم همان جمله معروف خودش بوده است: «ما توانستیم.» او در عین حال اذعان کرده که همه چیز به صورت ایدهآل پیش نرفت ولی شهرداریها و تلاش نیروهای داوطلب کمکهای ارزندهای کردند.
آنگلا مرکل در ارتباط با مهاجران گفته است: «وقتی به دخترها و پسرهای تحصیلکرده فکر میکنم، میبینم چه نمونههای موفق و فوقالعادهای از رشد و پیشرفت داشتهایم.» او همزمان کتمان نمیکند که مقابله با عوامل آوارگی و پناهجویی به سرانجام نرسیده و کارهای زیادی در این عرصه وجود دارند: «هنوز نتوانستهایم با علل فرار مبارزه کنیم. هنوز نتوانستهایم در اروپا به سازوکاری یکپارچه و یکسان در مسئله پناهندگی و مهاجرت دست یابیم.»
جوانها فشار بیاورند
صدراعظم آلمان تاکید کرده که در مقابله با تغییرات اقلیمی و تهدیدهای زیست محیطی، باید "هر چه زودتر و سریعتر دست به کار شد." او همچنین از چالش "چندجانبهگرایی" و رویکرد ائتلاف در روابط بینالملل برای پیشبرد یک هدف مشترک عنوان یکی از مشکلات بحرانزا در دوران صدرات خود یاد کرده و گفته است: «این همیشه برای من مهم بود. همواره سعی کردم سازمانهای بینالمللی، صندوق جهانی پول یا بانک جهانی یا سازمان جهانی تجارت و دیگران را تقویت کنم.»
آنگلا مرکل که پیشتر وزیر محیط زیست آلمان بود و در سال ۱۹۹۵، ریاست نخستین اجلاس اقلیمی سازمان ملل در برلین را بر عهده داشت، در مصاحبه با دویچه وله میگوید: «ما باید تابع برآوردهای علمی باشیم و این به آن معناست که حتیالمقدور حدنصاب ۵/ ۱ درجه در گرمایش زمین را حفظ کنیم.»
خانم مرکل در کنفرانس اقلیمی گلاسکو نیز شرکت داشت و نشست COP26 را واجد دستاوردهایی میداند اما معتقد است که خواستها و دیدگاههای نسل جوان در این اجلاس نمود بارزی پیدا نکرده یا به کندی پیش میرود. او در گفتوگو با دویچه وله، صراحتا از جوانها خواست برای طرح نظراتشان فشار بیاورند.
اظهارات مرکل در باره ناکامی سیاستهای اقلیمی را نمیتوان اذعان به ناکامی شخصی تلقی کرد. او یادآور شده که حغاظت آب و هوا مستلزم جلب آرای اکثریت است و ترس و نگرانی زیادی نسبت به عوارض اجتماعی کاهش شدید مصرف وجود دارد که مانع بسیاری تدابیر میشود. مرکل به برآوردهای کارشناسی اشاره کرده که پیوسته هشداردهندهتر میشوند و گفته است: «همواره در این راستا کوشیدم اما نمیتوان گفت بیلان امر رضایتبخش است.»
وداع با صدارت
مرکل در هفتههای اخیر چند دیدار و سفر خداحافظی با رهبران و روسای دولتها داشته است. یکی از این دیدارها به دعوت امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه صورت گرفت که با اهدای نشان عالی لژیون دونور همراه بود.
آنگلا مرکل در مصاحبه با دویچه وله از احساسات مثبتی یاد کرد که در سفر فرانسه داشت: «میدانم که خیلیها از سیاستهای من راضی نیستند اما این خوشحال کننده است که مردم کشوری که تاریخ مناسباتاش با آلمان اغلب چندان دوستانه نبوده، به سویتان میآیند و به گرمی از شما استقبال میکنند. این تجربه فوقالعادهای بود.»
آنگلا مرکل در اجلاس گروه ۲۰ که در رم برگزار شد، بارها و آشکارا، حمایت خود از اولاف شولتز، صدراعظم احتمالی بعدی را نشان داد. شولتز که همچنان در مسند وزیر دارایی قرار دارد، اینک در حال مذاکرات مربوط به ترکیب کابینه با دو حزب "سبزها" و "دمکرات آزاد" است.
خانم مرکل در توضیح رویکرد حمایتگرانه از شولتز در خلال اجلاس "جی-۲۰" به دویچه وله گفت: «اگر حس کردهاید که ارتباط خوبی بین روسای دولت فعلی و بعدی وجود دارد، پس پیام آرامبخشی به دنیای آشفته رسیده است.»
برنامههای آتی
صدراعظم آلمان قبلا چند مرتبه تاکید کرده که کنار کشیدن از مسند قدرت برایش ساده است و فرصت زیادی برای خواب و مطالعه دارد. او در پاسخ به این سوال دویچه وله نیز که در آینده قصد چه کاری را دارد میگوید: «هنوز برنامهای ندارم. ابتدا کمی استراحت میکنم تا بعد ببینم چه میشود.»
خانم مرکل افزوده که از یک طرف خوشحال است، اما کمی هم احساس حزن و دلتنگی به سراغش میآید؛ "زیرا همیشه کارم را دوست داشتم و هنوز هم از انجام وظایفم لذت میبرم."
ماکس هوفمان، مدیر خبر دویچه وله در پایان مصاحبه به خانم مرکل میگوید قابل تصور نیست که دیگر شما را در مقام صدراعظم نبینیم. مرکل با همان حالت عاقلانه همیشگی و با لبخند پاسخ میدهد: «به این هم عادت میکنید.»