بلومبرگ در تحلیلی میگوید که اعضای ارشد سپاه پاسداران در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دست بالا را خواهند داشت. به نوشته این خبرگزاری آمریکایی رهبری جمهوری اسلامی قصد دارد پست ریاست جمهوری را نیز کاملاَ در انحصار خود بگیرد.
خبرگزاری بلومبرگ سهشنبه (۱۳ اکتبر برابر ۲۲ مهرماه) در یادداشتی گمانهزنی میکند که در انتخابات آینده ریاست جمهوری، یک نظامی وابسته به سپاه پاسداران به جای حسن روحانی بنشیند.
به گفته بلومبرگ عوامل تندرو، هم در ایران و هم در آمریکا، از رویکرد نسبتا ملایم حسن روحانی که در کشمکش هستهای به عقد قرارداد تاریخی با غرب (برجام) انجامید، ناخرسند هستند.
به نظر بلومبرگ از مه ۲۰۱۸ که دونالد ترامپ به طور یکجانبه از توافق هستهای با ایران بیرون رفت، نظامیان وفادار به علی خامنهای نیروی بیشتری گرفته، خواهان دخالت مؤثرتر در سیاست هستند.
با بیرون رفتن آمریکا از برجام و بازگشتن بخش عمده تحریمها علیه ایران، صادرات نفتی ایران به شدت کاهش یافت و به اقتصاد کشور فشار سنگینی وارد آمد.
بر باد رفتن دستاوردهای برجام از سویی باعث شد که حسن روحانی نتواند به وعدههای خود مبنی بر بهروزی و رفاه اقتصادی برای ایرانیان عمل کند و از سوی دیگر باعث تقویت جناحهای اصولگرا شد که هر توافقی با غرب را به مثابه سازش و خیانت به انقلاب میبینند.
به نظر تحلیلگر بلومبرگ سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران تا حد زیادی به برآیند انتخابات آینده ایالات متحده در سوم نوامبر بستگی دارد.
چنانچه جو بایدن به پیروزی برسد، که خواهان گفتوگوی سازنده با ایران است، در ایران کسانی تقویت میشوند که خواهان حل مناقشه هستهای از راه تنشزدایی و مناسبات دیپلماتیک هستند. آنگاه، به گفته صنم وکیل، تحلیلگر بلومبرگ در مسائل خاورمیانه، جمهوری اسلامی "به کسانی نیازمند است که آگاهی دیپلماتیک دارند و عرصه را میشناسند". اما اگر ترامپ به پیروزی برسد "بنیادگرایان در ایران موقعیت را برای تقویت موضع خود مساعد میبینند".
در پایان تحلیلگر بلومبرگ از ۵ نفر از سرداران کنونی یا سابق سپاه پاسداران نام برده که میتوانند مقام ریاست جمهوری را در انتخابات آینده تسخیر کنند. مهمترین چهره در میان این پنج نفر، حسین دهقان وزیر دفاع پیشین و مشاور کنونی خامنهای است که خود رسما اعلام کرده وارد کارزار انتخابات خواهد شد.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، محمود احمدینژاد، رئیس جمهور سابق، سعید محمد، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا و عزتالله ضرغامی دیگر چهرههای با سابقه نظامی هستند که از نظر بلومبرگ بیش از همه احتمال شراکت آنها در انتخابات مطرح است.
"هدف: حاکمیت یکدست"
در ایران نیز در هفتههای گذشته صداهایی به هواداری از ریاست جمهوری نظامیان به گوش میرسد و حتی عدهای از کارشناسان میانهرو چنین گزینهی را دستکم برای "روشن شدن تکلیف حاکمیت" سودمند میدانند.
در اردوگاه محافظهکاران این دیدگاه رو به رشد است که اشغال ریاست جمهوری توسط نظامیان نه تنها مجاز بلکه برای کشور امری مثبت است.
در آخرین موضعگیری حمیدرضا ترقی، از سخنگویان اردوی اصولگرایان، از ریاست جمهوری یک نظامی دفاع کرده است.
عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی گفته است: «اگر نظامیان از شاخصها و فیلترهای شورای نگهبان عبور کنند و سایر ویژگیهای لازم را داشته باشند، مشکلی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری نخواهند داشت».
ترقی در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا، گفته است: «شرایط کنونی کشور به لحاظ نقشآفرینی نیروهای نظامی در بحرانها و حوادث غیرمترقبه مثل کرونا با گذشته تفاوت قابل ملاحظهای پیدا کرده و موجب شده است که جایگاه نظامیان در میان افکار عمومی تغییر کند. افکار عمومی به نظامیان این نگاه را دارند که آنها بدون ترس با بحرانها مقابله میکنند».
ترقی ضمن ستایش از نقش سپاه در مقابله با بحرانها، دولت روحانی را نکوهش میکند: «مدیریت این حوادث نشان داد که اگر ارتش و سپاه نبود، دولت نمیتوانست آثار و تبعات این بحرانها را برطرف کند».