تولید واكسن كرونا و توزیع نابرابر آن در جهان، نه تنها چهره فقیر و غنی را افشاء كرد و تاكنون واكنشهای زیادی را برانگیخته است بلكه بار دیگر كراهت قومی دولت اسراٸیل در برخورد به مردم فلسطین را هم رونمایی كرد.
نویسنده: فواد عبداللهی
علیرغم اینكه سازمان بهداشت جهانی به این نتیجه رسیده است كه واكسناسیون گسترده جهانی تنها راه توقف كوٸید-۱۹ است، اما محال است جمعیت پنج میلیارد نفری افراد بزرگسال جهان در سال آتی واكسینه شوند. ادعا میكنند كه «دشواریهای لجستیكی و كمبود منابع مالی» مانع این امر است؛ اما واقعیت اینست كه معضل به هیچ عنوان «كمبود منابع مالی» نیست؛ جهان امروز انباشته از ثروت و سرمایه است؛ تنها یك قلم از درآمد فروش اسلحه در سال گذشته برای از بینبردن گرسنگی در جهان تا سال ۲۰۳۰ كافی است؛ بحث بر سر اینست كه ثروت و سامان موجود در جهان ما در چه عرصههایی و خرج چه مساٸلی میشود!
از این نقطهنظر، مسٸله اینست كه مسابقه كارتلها و بلوكهای قدرتمند سرمایهداری در تولید و پیشخرید واكسن، چیزی جز ادامه رقابتهای سهمگین آنها در دوره پیش از كرونا در حوزه اقتصادی، نظامی و سیاسی بر دیگری نیست؛ این پاندمی هرچند دولتها را در مقابل شهروندان از اعتبار ساقط كرد و مرزهای ملی و كشوری را درنوردید و باعث شد كه روحیه همبستگی و حمایت بینالمللی شهروندان جهان از همدیگر گسترش یابد و در یك كلام، پرده از سرنوشت بههمبافته آدمیزاد، فارغ از محدوده ملیت و نژاد، مذهب و جنسیت برداشت اما به هماناندازه هم كرونا برای دولتهای جهان فرصتی ایجاد كرد تا به بهانه تولید و توزیع واكسن، چهره كریه ناسیونالیسم، شوینیسم و قومپرستی خود را به رخ دیگری بكشند؛ فرصت را مغتنم شمردهاند تا بر متن تسویه حساب سیاسی با رقبای خود، بر طبل رقابت، شكاف و تقسیم مجدد ملی و قومی انسانها بكوبند و مانند یك جنگجهانی تمامعیار، بازهم جهان را ناامنتر و جان میلیونها شهروند را قربانی كنند.
زمختترین تصویر از توزیع واكسن كرونا در كرانههای باختری رود اردن و در مناطق فلسطینی مشاهده شده است؛ مناطقی كه توسط دولت اسراٸیل اشغال شدهاند و تبدیل به شهركهای یهودینشین شدهاند. درحالیكه یك میلیون اسراٸیلی واكسن شدهاند و مراسم واكسناسیون خود را جشن میگیرند اما در كرانههای باختری، فلسطینیها تنها میتوانند تماشاچی این جشن بمانند. واکسن فایزر در این منطقه وجود دارد اما اسرائیل آن را تنها برای واکسینهکردن ساکنان یهودینشینها به این مناطق فرستاده و فلسطینیان باید فعلا انتظار بکشند. مقامات اسراٸیلی گفتهاند كه بیش از این ملزم به رعایت موافقتنامههای سال ۱۹۹۰ كه مربوط به استانداردهای بینالمللی است، نیستند و هیچ مسٸولیتی در قبال فلسطینیان در كرانههای باختری ندارند. در برابر این باجخواهی قومی دولت فاشیست اسراٸیل و گروگانگرفتن وضعیت بهداشتی و پزشكی فلسطینیان، عفو بینالملل شاخه اسرائیل و پزشکان بدون مرز و چند سازمان دیگر نیز در بیانیه مشترکی اعلام كردهاند که اسرائیل موظف به واکسینهکردن همه ساکنین کرانه باختری و غزه است. گروه پزشکان بدونمرز هم سههفته پیش در نامهای به مدیرکل وزارت بهداری اسرائیل، نوشته بود که تامین واکسن برای فلسطینیان، مسئولیت اسرائیل است، چراكه کرانه باختری و نوار غزه زیر اشغال دولت اسرائیل است.
باجخواهی قومی دولت اسراٸیل از مردم فلسطین به بهانه توزیع واكسن كرونا، درست در ادامه همان سیاستی است كه دهها سال است كه مسكن، شهر، روستا، بیمارستان و مدرسه فلسطینیان را از زمین و هوا بر سرشان خراب كرده است. دهها سال است كه به دلیل ایجاد شكاف قومی – مذهبی تحت عنوان «قوم بالادست» یا «مذهب و نژاد بالادست» امتیازات ویژهای به انسان «یهودی اسراٸیلی» در مقابل انسان «عرب» بعنون «ملت فرودست» اعطاء كردهاند. سالهاست كه مردم فلسطین تحت همین آپارتاید قومی تحمیلشده از جانب دولت اسراٸیل، از ابتداییترین حقوق شهروندی خود محروم گشتهاند و مدام رفت و آمدشان تحت كنترل و بازرسی است. با فلسطینی مانند مجرم رفتار میكنند و در جغرافیایی به وسعت اردوگاه آوارگان جنگی تلنبارشان كردهاند.
با این كراهت چه باید كرد جز اینكه آن باتلاق قومی - مذهبی كه دولت فاشیست اسراٸیل از آن تغذیه میكند را خشكاند. با این تبعیض و شكاف قومی كه ارتجاع هر روز به بهانهای روی آن سرمایهگذاری كرده است چه میتوان كرد جز اینكه همین امروز سیاست میلیتاریستی و سركوبگرانه دولت اسراٸیل كه بدون حمایت بیقید و شرط دولغربی یكروز نمیتواند سرپا بماند، افسار زده شود؛ چه میتوان كرد جز اینكه با قدرت و از پایین، خواست تشكیل و برسمیت شناختن دو دولت مستقل فلسطینی و اسراٸیلی در جوار همدیگر را به كرسی نشاند.
كرونا را نمیتوان با تشدید ناسیونالیسم و شكاف قومی و باجخواهی از فرودستان مهار كرد؛ كرونا، پاندمی است و راهحل جهانشمول دارد؛ خارجكردن تولید و توزیع واكسن از محدوده رقابت در بازار و رایگانكردن آن در تمام دنیا، تنها راه دسترسی برابر شهروندان مستقل از نژاد، ملیت، فقیر و غنی است. باید صفوف محكومین علیه حاكمان را با هدف بهداشت عمومی و رایگان، فشرده كرد و دولتها را مجبور به شلكردن سركیسه كرد. باید مجبورشان كرد كه نظام بهداشت و تولید و توزیع رایگان و برابر واكسن را همه جا اجرایی كنند.