جایگاه مترجم در «فرهنگ باستانی» ایران!

مقالات
شخصی سازی فونت
  • کوچکتر کوچک متوسط بزرگ بزرگتر
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

مترجم ها، می‌توانند زبان دان های خوب یا بدی باشند و به این دلیل کارهای شان قضاوت شود. در جوامع معمول دنیای امروز، کمتر کسی، جز متخصص رشته های زبان شناسی و ترجمه، آنها را می شناسد و آوازه ای دارند. مثلا برای اظهار نظر و سخنرانی در سمینار های تخصصی، که آنها مترجم کتاب های آن بوده‌اند، دعوت نمی شوند. مگر اینکه خود از برجستگان آن تخصص باشند.
در فضای رسمی، قانونی و مجاز چپ روشنفکری ایران، نه در عالم پزشکی و مهندسی و خیاطی و گلدوزی و نقاشی و معماری، که در عالم چپ رسمی سیاسی که به زندگی و رشد در جامعه «مبارزه با بی سوادی» عادت دارد، دنیا اما به نحو شگفت انگیزی وارونه است.

اینجا مترجم کاپیتال از مارکس و فعال سیاسی که تلاش می کند مارکس را بکار ببرد، مهم تر و نظرات ش معتبر تر است و مترجم امیل زولا از زولا ادیب تر! گویی همه کتاب هایی که ترجمه کرده اند محصول تراوشات فکری او است. آنها در دنیای این چپ حاشیه قدرت حاکم، تبدیل به «معتبرترین» ها برای اظهار نظر در مورد مباحثی که ترجمه کرده اند، می شوند.
برای ورود به حوزه اظهار نظر در مورد مواضع ش، فحاشی هایش، شلنگ تخته انداختن های سیاسی، چپ و راست زدن هایش و نظراتی که متعلق به خودش است، نه مارکس و زولا، برای «عوام الناس» غیر مترجم و بخصوص از طیف فعال سیاسی و منتقد جنبش سیاسی که او به آن تعلق دارد، مجوز صادر نمی شود.
این مجوز را دفتر حراست از میراث باستانی جیره بندی سواد و دانش «زبان فرنگی»، صادر نمی کند.
روی سخن با امثال اکبر معصوم بیگی، ها و حواریون و هم پیاله ها و پامنقلی های او است که در هر دم و بازدم و خالی کردن باد گلو، علیه حکمت لجن بالا می آورند. وقتی بنیه نقد و چالش فکری و مخالفت جدی و متمدنانه با حکمت نیست، وقتی مایه زحمت کشیدن برای اشغال کرسی اپوزیسیون حکمت بودن، آنهم برای مترجمین وجود ندارد، فحاشی و خزیدن در پناه قانونی و امن بودن فحاشی به حکمت در ایران، می‌تواند دکان دایری برای این طیف نان به نرخ روز خور دنیای «ادب و هنر» در ایران اختناق و فقر زده باشد.
در ایران امروز برای جوان تشنه هر نوع اطلاعات و مباحث سیاسی ، دسترسی به تولیدات فکری، به هرزبانی و در هر گوشه ای از جهان تولید شده باشد، به اندازه فاصله زمانی باز و بسته کردن یک اپلیکیشن در یک کامپیوتر یا تابلت یا تلفن هوشمند است.
این کسب و کار به گذشته پرستی، اختناق و کنترل زنده است. با مرگ اختناق و قدرت حاکم، دکان ش تخته می شود.
ثریا شهابی
۱۲ آوریل ۲۰۲۰
۲۴ فروردین ۱۳۹