«نوع نگاه» - مهاجرت: وهم ها، رودررویی ها، استفاده های ابزاری: ۲۲ ژانویه، صدها هزار تن علیه حزب «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) راهپیمایی کردند. در خیابان های برلن و کلن، پس از افشاگری یک تارنمای تفحصی درباره جزییات گردهمایی محرمانه و توافق حزب های راست افراطی و جنبش نئونازی، تظاهرکنندگان ابراز انزجار می کردند. آیا دستور کار این گردهمایی، توافق انجام شده در ماه نوامبر ۲۰۲۳ در پوتسدام بود ؟ اخراج گسترده خارجی های آلمان یا کسانی که تبار خارجی داشتند، که تعداد آنها در مجموع به ۲ میلیون تن می رسید. پس از آن حزب AfD اعلام کرد که این برنامه که توسط یک فرد اتریشی تدارک دیده شده را تأیید نمی کند، بدون آن که اصل «بازگرداندن» خارجی ها را رد کند.
نویسندگان: Benoît Bréville & Grégory RZEPSKI
برگردان: شهباز نخعي
ملی گراهای «فلام بلانگ» (Vlaam Belang) حدود ۱۵ سال پیش این مفهوم را ساختند. در هلند، آقای گریت ویلدرز درنظر داشت که وزارتخانه ای برای این موضوع درست کند. درست مثل اقای اریک زمور در فرانسه. خانم مارین لوپن زحمت چنین رفتار تحریک آمیزی را به خود نمی دهد وامیدوار است در صورت به قدرت رسیدن حزب «تجمع ملی» (RN) به نتیجه ای مشابه از مسیری دیگر برسد که عبارت از قطع همه کمک های اجتماعی به خارجیان و غیرممکن کردن زندگی برایشان است تا آنها را به بازگشت ترغیب و از آمدن منصرف کند.
بین طرفداران «مهاجرت صفر» و هواداران «بازگرداندن» مهاجران، گرایش به ضد مهاجر بودن هرگز در غرب تا این حد مشترک نبوده است. غربی که راست افراطی آن به شکلی رشد یابنده به در دست گرفتن دولت نزدیک می شود. این تشدید خارجی ستیزی می تواند به نظر متناقض بیاید، چون میزان زاد و ولد در همه جا کاهش زیاد یافته و جمعیت پیر می شود. کمبود نیروی کار در بخش های حمل و نقل و ساختمان به چشم می خورد، در حالی که تخصصی شدن اقتصادهای اروپایی منجر به استفاده بیشتر از کارگران فصلی و موقتی می شود که کشور خود را ترک می کنند. پیش از این، کشورهایی که با این نوع از مشکلات رودررو می شدند، می توانستند آنها را با استفاده گسترده از مهاجران از طریق توافق ها یا اعزام افرادی برای گزینش در کشور مبدأ حل کنند. در آن زمان، نیروی کار خارجی یک متغیر اقتصادی بود که دولت های راست و چپ مرزها را برحسب ضرورت ها می بستند یا باز می کردند.
در حال حاضر، هیچ یک از حزب های فرانسه حاضر به پذیرش این خطر نیست که پیشنهاد دادن اجازه ورود به کارگران خارجی، برای ایجاد تعادل در پیر شدن جمعیت را بدهد، چون اگر چنین کند، متهم به پشتیبانی از «جایگزینی بزرگ» می شود. از آنجا که کار اداره بیمارستان ها باید انجام شود، فرانسه پزشکان تونسی را به طور محرمانه «وارد» می کند. همین امر در انگلستان هم رخ می دهد و مخفیانه دهها هزار روادید برای آمدن درمانگران یا کارگران کشاورزی صادر می شود، اما ریچی سوناک، نخست وزیر قصد دارد در برنامه ای پر سر و صدا مهاجران غیرقانونی را به هزینه ۲ میلیون یورو برای هر گروه به روآندا بفرستد (۱). آقای جوزف بایدن، رییس جمهوری ایالات متحده هم همین بندبازی را انجام می دهد و درحالی که مدعی است که ساخت دیوار مرزی سلف خود دونالد ترامپ را ادامه می دهد، برای تأمین نیازهای بعضی از بخش ها و پایین نگهداشتن دستمزدها، به نیروی کار خارجی متوسل می شود. از سال ۲۰۱۹، تعداد کارگرانی که در خارج از آمریکا متولد شده اند، ۳.۵ میلیون افزایش یافته و از شمار کسانی که در ایالات متحده به دنیا آمده اند، ۹۰۰ هزار تن کاسته شده است.
در سال ۲۰۲۲، ۸ میلیون اوکراینی به اروپا پناهنده شدند، بدون آن که راست افراطی فریاد اشباع شدن سر دهد
وحشت هویتی ای که بر اروپا حکمفرما شده، در قیاس با «توانایی پذیرش» آن چیز مهمی نیست. در سال ۲۰۲۲، ۸ میلیون اوکراینی به اروپا پناهنده شدند، بدون آن که راست افراطی فریاد اشباع شدن سر دهد. اما، اوکراینی ها مسیحیان سفیدپوستی بودند که به آنها ظن گرفتن «جای کسی» نمی رفت. به این ترتیب، اکنون گفتمان های عمومی درباره مهاجرت فاقد هرگونه عقلانیت است. هیچ صحبتی درباره مدل اقتصادی ای نمی شود که باعث رشد این پدیده می گردد. هیچ بحثی درباره اثر افزایش جمعیت بر اقتصادهای غربی صورت نمی گیرد. درباره ژرف شدن شکاف بین «شمال» و «جنوب» هم حرفی زده نمی شود. هیچ بحث و بررسی ای درباره بحران های ژئوپولیتیک، که موجب مهاجرت مردم می شود، انجام نمی گیرد. به جای انجام این کارها، مرتب در مورد اسلام، عدم امنیت، «نژادپرستی ضد سفید» و جماعت گرایی( کومونتاریسم) پرگویی می شود.
در سراسر قرن های نوزدهم و بیستم، میلیون ها مهاجر ترک کردن فرانسه را برگزیدند. برای آنها این کار یک اظهار نظر درباره شیوه جذب مهاجران به کشور بود و در واقع، با رفتن یعنی «پاهایشان» رأی دادند (۳). امروز هم هرسال دهها هزار خارجی تصمیم می گیرند به کشور خود بازگردند. اگر این جنبش گسترش یابد چه خواهد شد ؟ اگر آنها به جای تحمل افترا های جناح راست و آسیب های چپ هایی که در حد امضای تومار تنزل یافته اند، تصمیم به «بازگشت» بگیرند، چه می شود؟ کشور با زحمت و مشکل مواجه می شود، انتظار در اورژانس ها دوبرابر می گردد، زباله های در خیابان ها رویهم انباشته می شود، پیشرفت فنی فرانسه به دلیل کمبود «استعداد» کُند می شود و چه کسی در مزارع کار برداشت محصول را انجام می دهد ؟
یقینا، اعتصاب کارگران مهاجر کشور را فلج می کند. اما فقر سد راه گسترش این جنبش است. در پایان دسامبر، در ایزر، پلیس ۱۰ تن را در گردهمایی اعتراضی تحویل دهندگان غذای «اوبر ایتز» (Uber Eats) بازداشت کرد. فرماندار دستور ترک محل گردهمایی را داد. دو ماه بعد، خارجی هائی که در جنبش مقاومت فرانسه شرکت کرده بودند ، با مانوشیان وارد پانتئون شدند.
۱- National Audit Office (NAO), « Investigation into the costs of the UK-Rwanda Partnership », 1er mars 2024.
۲- « Une immigration toujours plus importante en renfort des économies occidentales », Les Échos, Paris, 27 février 2024.
۳- Lire Gérard Noiriel, « Petite histoire de l’intégration à la française », Le Monde diplomatique, janvier 2002.
Benoît Bréville
عضو هیئت تحریریه لوموند دیپلماتیک
Grégory RZEPSKI
گرگوري رزپسکي ، از مسئولين انجمن فعاليت انتقادي بر عليه رسانه ها و پژوهشگر علوم اجتماعي .