سازمان یونیسف در گزارش جدید خود توجه جهانیان را به سرنوشت ۲۵۰ هزار دختر و پسر خردسالی جلب کرده که برای پیشبرد مقاصد نظامی و در حمایت از جنگها به عنوان کودک سرباز، خدمتکار یا برده جنسی مورد سوءاستفاده قرار میگیرند. به گزارش صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اگرچه به کارگیری کودکان برای رسیدن به مقاصد نظامی ممنوع است، اما هنوز هم دهها هزار دختر و پسر خردسال در سراسر جهان به عنوان کودکسرباز مورد سوءاستفاده قرار میگیرند. یونیسف خواستار پایان دادن به این روند شده است. یونیسف میگوید که آمار دقیقی از تعداد این کودکان سرباز در دست نیست، اما
تخمین زده میشود که تعداد سربازان خردسال در جهان به ۲۵۰ هزار نفر برسد.
به مناسبت ۱۲ فوریه (۲۳ بهمن)، روز جهانی مبارزه با به کارگیری کودکان سرباز، سازمان یونیسف در فراخوانی به همه دولتهای جهان خواسته است که برای پایان دادن به این "نقض جدی حقوق کودک" تلاش کنند.
کریستیان اشنایدر، مدیر یونیسف در آلمان میگوید: «کودکان سرباز نیستند. آنها به هیچ وجه نباید در جنگهای بزرگسالان به کار گرفته شوند.»
به کارگیری کودکان در ۵۰ ارتش و گروه نظامی
در گزارش یونیسف آمده است که در حدود ۲۰ کشور یا منطقه درگیر در جهان "شدیدترین نقض حقوق کودکان" به معنی سوءاستفاده از نیروی کودکان به عنوان سرباز، در کشتار، زورگویی، حمله به مدارس و بیمارستانها به کار گرفته میشود.
بر اساس فهرستی که سازمان ملل متحد منتشر کرده است کار کودکان در پیشبرد مقاصد نظامی در ۵۰ ارتش و گروه مسلح نظامی ثبت شده است.
یونیسف به ویژه از سوءاستفاده از بسیاری از دختران و پسران خردسال توسط طرفهای درگیر در جنوب سودان، در جمهوری آفریقای مرکزی، در جمهوری دموکراتیک کنگو، سومالی، سوریه و یمن گزارش داده است.
در افغانستان، مالی و میانمار نیز از کودکان به عنوان سرباز یا در حمایت از گروههای مسلح در بخشهای خدماتی سوءاستفاده میشود.
در گزارش یونیسف آمده است که این دختران و پسران خردسال نباید در جنگ شرکت کنند. در برخی از مناطق درگیر از این کودکان به عنوان قاصد، پادو، جاسوس و خدمتکار آشپزخانه استفاده میشود.
دختران در برخی از موارد به اجبار به ازدواج جنگجویان درمیآیند. یونیسف همچنین از سوءاستفاده جنسی از دختران و پسران سرباز گزارش داده است. در مواقعی از کودکان به عنوان "سپر" در درگیریها استفاده میشود یا آنها را وادار میکنند در عملیات انتحاری خود را در مراکز پر رفت و آمد منفجر کنند.
فعالیت ویژه شبهنظامیان اسلامی
به گزارش یونیسف به ویژه شبهنظامیان اسلامی الشباب، جنگجویان طالبان، نیروهای "دولت اسلامی" (داعش) و شبهنظامیان بوکوحرام از کودکان و نوجوانان برای پیشبرد مقاصد خود حتی در خارج از کشور سود میجویند.
شرایط بسیار سخت برای این خردسالان به ویژه زمانی است که مظنون به همکاری با یک گروه مسلح باشند و در این مواقع از سوی نیروهای امنیتی در زندانها با آنها بسیار بدرفتاری میشود.
یونیسف از تمام کشورهای جهان خواسته است که با جدیت بیشتری علیه نقض شدید حقوق کودکان مبارزه کنند. به این منظور یونیسف کمپینی را به نام "روز دست سرخ" به راه انداخته است که در آن با گذاشتن اثری قرمزرنگ از دست به عنوان یک نماد، مخالفت با به کارگیری کودکان در مقاصد نظامی نشان داده شود.
در ۱۲ فوریه سال ۲۰۰۲ میلادی (۱۷ سال پیش) پروتکل الحاقی کنوانسیون حقوق کودکان سازمان ملل متحد درباره ممنوعیت استفاده از کودکان به عنوان سرباز به امضا رسید. تا کنون ۱۶۸ کشور جهان این پروتکل را امضا کردهاند.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۲ کنوانسیون حقوق کودک را امضا کرد. با وجود پنج میلیون دانشآموز بسیجی، ایران پروتکل منع شرکت کودکان در جنگ را نیز در تاریخ اول مهر ۱۳۸۹ (۲۲ سپتامبر ۲۰۱۰) امضا کرد.
مطابق این پروتکل استفاده مستقیم از کودکان زیر ۱۸ سال در جنگها، سربازگیری اجباری از سوی دولتها و هر نوع سربازگیری کودکان زیر ۱۸ سال از سوی گروههای شبهنظامی و گروههای مسلح غیردولتی ممنوع است.
DW