فارن‌پالیسی: نظام تحریم‌های سازمان ملل رو به فرسایش است

مجله فارن‌پالیسی می‌نویسد نظام تحریم‌های سازمان ملل در برابر چالش‌هایی قرار گرفته که باعث شده‌اند عملکرد موثر آن با مشکل مواجه شود. مخالفت‌های چین و روسیه با این تحریم‌ها، در کنار تلاش‌های کشورهایی مانند سودان جنوبی و کره جنوبی برای ارعاب و آزار کارشناسان دخیل در شناسایی تخلفات تحریمی در این امر نفش داشته‌اند.  

شورای امنیت سازمان ملل، نخستین بار در سال ۱۹۶۶ یک کشور را هدف تحریم اقتصادی قرار داد. در آن زمان، شورای امنیت مجموعه‌ای از تحریم‌های تجاری و نظامی را با هدف به زیر کشیدن ایان اسمیت،   نخست‌وزیر وقت رودزیا به کار گرفت. هارلود ویلسون، نخست‌وزیر وقت انگلیس که حامی اصلی این تحریم‌ها بود پیش‌بینی کرده بود که رژیم تحت امر اسمیت ظرف چند هفته سقوط خواهد کرد.

این اتفاق اما نه در چند هفته بلکه بعد از بیش از یک دهه به وقوع پیوست. تحریم‌ها تأثیر چندانی روی اقتصاد رودزیا نداشتند زیرا رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی که هنوز تحت حاکمیت استعماری پرتغال بود با سرپیچی از تحریم های سازمان ملل به تجارت خود با رژیم اسمیت ادامه می‌داد. اسمیت تا سال ۱۹۷۹، زمانی که ولیعهد ولز رسماً استقلال کشور زیمبابوه را اعلام کرد در قدرت باقی ماند.

اما صرفنظر از این اتفاقات، از آن زمان به بعد جاذبه تحریم‌ها برای اعمال فشار بر برخی کشورها روندی افزایشی داشت به طوری که شورای امنیت سازمان ملل ۳۰ بار مجموعه تحریم‌هایی را برای هدف قرار دادن گروه‌ها و کشورهای مختلفی، از جمله عراق، کره شمالی، لیبی و ایران طراحی و اجرا کرد.  

امروزه شورای امنیت ۱۴ نظام تحریمی در حال اجرا دارد. اجرای هر یک از این تحریم‌ها به عهده کمیته‌ای متشکل از نمایندگان تمامی ۱۵ عضو شورای امنیت و هیئتی از کارشناسان است.  

فارن‌پالبسی نوشته برای بخش زیادی از دنیا، تحریم‌ها اغلب ابزار کشورهای غربی برای فشار بر کشورهای دیگر نگریسته می‌شوند. به عنوان مثال، روسیه به تازگی علیه گروهی از کارشناسان سازمان ملل که مسئولیت اجرای تحریم‌ها را بر عهده دارند کمپین فشار راه انداخته است. روسیه می‌گوید اکثر بازرسان این گروه از کشورهای غربی انتخاب می‌شوند.  

چین هم با همین استدلال در حال انجام تلاش‌هایی برای کاستن از منابع در دسترس سازمان ملل است.  

 دینو ماهتانی، عضو سابق هیئت کارشناسان سازمان ملل در اجرای تحریم‌های کنگو می‌گوید: «کل نظام تحریم‌ها به شکل بی‌سابقه‌ای در حال فرسایش است.»