از زمان اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران هشت ماه میگذرد. شمار بیماران و جان باختگان روز به روز بیشتر میشود. وعدههای حمایت معیشتی حکومت برای مشاغل آسیبدیده عملی نشده است و کارگران مشاغل «غیررسمی» بدون بیمه برای گذران زندگی جانشان را قمار میکنند. دستفروشان مترو از این دستهاند که شمارشان در روزهای مرگبار کرونا افزایش یافته است.
خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا)، یکشنبه ۱۸ آبان از افزایش شمار زنان دستفروش در مترو تهران خبر داد. پیش از این حسین خلیلآبادی، عضو شورای شهر تهران گفته بود: «همزمان با شیوع کرونا در پایتخت روند افزایشی داشته و مضاعف شده است.»
به روایت آمارهای رسمی کرونا نزدیک به ۱,۵ میلیون شغل را از بین برده و موجب افزایش جمعیت بیکاران شده است. تازه بیکار شدهها که نه مشمول دریافت بیمه بیکاری میشوند و نه برخوردار از وعدههای حمایتی نهادهای حکومتی برای تامین معیشت به دستفروشی در شرایط خطرناک روی آوردهاند.
به گزارش ایلنا نه تنها خطر جدی ابتلا به کرونا و این واقعیت که یکی از پرخطرترین مکانها برای ابتلا به این ویروس مرگبار، متروی تهران است، از تعداد زنان دستفروش مترو کم نکرده، بلکه به نظر میرسد تعداد آنها در چند ماه گذشته، از زمان شروع بیماری کرونا، افزایش هم یافته است؛ هر چند ثانیه، یکی از زنان دستفروش در واگن مترو، اجناسش را تبلیغ میکند و از مردم میخواهد هرطور شده این اجناس را بخرند؛
یک زن دستفروش در مترو تهران گفته است:
«مجبورم روزی چند ساعت در این متروی پرخطر باشم و کار کنم؛ راه دیگری برای امرار معاش ندارم؛ سرپرست خانوار هستم با دو فرزند محصل و اجاره خانه بیش از یک میلیون تومان؛ چه بکنم؟».
زن دیگری هم روایت کرده است:
«همسرم بیمار است و در خانه افتاده؛ من مجبورم کار کنم. حتی اجاره خانه را به ما بیپولها نبخشیدند. نصف درآمد من، پای اجاره خانه میرود. در حاشیههای کرج، ماهی بیشتر از یک میلیون تومان اجاره میدهم؛ مگر میشود کار نکرد؟ مگر میتوان خانه ماند و بیرون نیامد؟»
ستاد ملی مقابله با کرونا در نخستین ماههای شیوع این بیماری بستههای معیشتی حمایتی را وعده کرد. حمایت دولت اما به یک وام و پرداخت بیمه بیکاری به حدود ۷۰۰ هزار نفر از بیکارشدگان محدود شده است.
فقدان حمایتهای دولتی و رشد نرخ تورم به ویژه در گروه کالاهای خوراکی که موجب افزایش هزینه زندگی شده، دستفروشان را ناچار کرده همه خطرهای بیماری را به جان بخرند. آنطور که یکی از آنان گفته است:
«از خطر کرونا میترسم، خیلی هم میترسم، اما چاره دیگری ندارم؛ هزینهها بالا رفته و نسبت به قبل، بیشتر باید در مترو باشم».
وزارت بهداشت و درمان شهرداری را مسئول کرده تا از ورود دستفروشان به مترو جلوگیری کند. ماموران شهرداری هم به گفته دستفروشان در برخورد با آنها سخت میگیرند و از آنها میخواهند «از مترو دور شوند».
زهرا کریمی موغاری، مدرس اقتصاد در دانشگاه مازندران اما جلوگیری از دستفروشی زنان تا هنگامی که مسئله اشتغال حل نشده را بینتیجه دانسته و گفته است:
«تا زمانی که فرصتهای شغلی شایسته ایجاد نشود، حضور این زنان در سطح شهر و در واگنهای مترو، امری اجتنابناپذیر است. تا مشکل، «اساسی» حل نشود، چارهای نداریم که با زخم دستفروشی بر چهرهی پر از زخم شهر کنار بیاییم».
براساس آخرین گزارش مرکز آمار تنها در سه ماهه دوم امسال ۱۲۰ هزار زن شغل خود را از دست دادند. جمعیت زنان شاغل در یک سال گذشته ۷۵۰ هزار نفر کاهش یافته است.
نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران ۱۴,۱ و نرخ بیکاری ۱۶,۵ درصد گزارش شده است. آمار واقعی زنان بیکار اما بیشتر از ارقام رسمی اعلام شده است.
---
منبع: رادیو زمانه