بررسی وضعیت کارگران متروی تهران در جلسه کمیسیون عمران شورای‌شهر/ وضعیت کارگران مترو از هپکو بدتر است

به‌رغم درخواست‌های مکرر کارکنان شرکت بهره‌برداری و پیگیری‌های صورت گرفته از سوی برخی اعضای شورای‌شهر مدیریت این شرکت نه تنها اقدامی برای تشکیل تشکل‌ها نکرده بلکه برخی کارکنان نیز برای تشکیل تشکل به حراست و بازرسی شرکت احضار و تهدید شده‌اند که در صورت ادامه پیگیری که تشکیل تشکل شود با آنها برخورد قانونی می‌شود.
باقری افزود: در بازدیدی که شنبه هفته‌جاری از سوی اعضای شورای‌شهر تهران از انتهای خط شش مترو صورت گرفت کارگران اعلام کردند حقوق آنها از سه تا پنج ماه به تعویق افتاده که بخشی از آن به‌دلیل عدم ایفای تعهدات مالی شهرداری تهران بوده است. همچنین بر مبنای ماده 10 قانون کار قراردادی که بین کارگر و کارفرما منعقد می‌شود در 4 نسخه تهیه می‌شود که یک نسخه آن باید در اختیار کارگران قرار گیرد اما کارگران طرف قرارداد با شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه از این حق قانونی خود بهره مند نشدند.
وی به ماده 61 و 62 آیین نامه حفاظت فنی و بهداشت عمومی اشاره کرد که کارفرما را موظف می‌دارد هر سال دو دست لباس کار و وسایل استحفاظی در اختیار کارگران قرار دهد و گفت: طبق ادعای کارگران به طور میانگین 5 سال است که کارفرمایان نسبت به این تکلیف قانونی خود اقدامی نکردند. براساس ماده 58 قانون کار کارگرانی که از ساعت 10 شب تا 6 بامداد در کارگاه حضور داشته باشند باید 35 درصد اضافه بر مزد ساعت کاری دریافت کنند اما این قانون برای کارگرانی که در این ساعت مشغول نظافت ایستگاه و خطوط هستند لحاظ نشده است.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: براساس تبصره بند 3 بخشنامه بهسازی وضعیت قرارداد نیروهای پیمانکاری حجمی پیمانکاران مکلفند توانایی تامین حداقل دو ماه پرداخت حقوق و دستمزد کارگران تحت پوشش را داشته باشند این درحالی است که کارگران شرکت‌های طرف قرارداد یک تا دو ماه طلب حقوق معوقه دارند .
باقری افزود: براساس مصوبه 20 آبان‌ماه سال 92 کمیته انسانی شغل راهبر قطار به عنوان مشاغل سخت و زیان آور شناخته شده این درحالی است که براساس ادعای راهبران مترو و مراجعه آنها به شعب تامین اجتماعی تطابقی میان مشاغل مندرج در لیست‌های بیمه این شرکت با مصوبات کمیته مشاغل سخت و زیان‌آور تا قبل از سال 92 وجود ندارد در پیگیری‌های به عمل آمده مشخص شد تا بیش از این سال لیست بیمه راهبران قطار منطبق بر مستندات طرح طبقه بندی مشاغل ارسال نشده اما مبالغ پرداختی حق بیمه راهبران قطار بر مبنای شغل واقعی مورد تصدی به سازمان تامین اجتماعی واریز شده است .
وی متذکر شد: درباره میزان سنوات پایان خدمت در متروی تهران از ابتدای تاسیس شرکت بهره‌برداری تا سال 92 هیچ‌گاه سنوات پرداختی کمتر از معادل سالی 45 روز پرداخت نشده و در مواردی این پرداختی به دو ماه رسیده است. سال‌های 93 تا 94 این سنوات یک‌ماه در سال پرداخت شده که با طرح شکایت به مراجع قضایی به دوماه رسیده است در سال 94 و براساس بخشنامه خروج انگیزشی معاونت منابع انسانی شهرداری مقرر شد یک‌ماه سنوات به‌عنوان تشویق علاوه بر یک‌ماه سنوات قانونی به کارکنان مشمول پرداخت شود. اما از مردادماه سال‌گذشته این شرکت نسبت به پرداخت طرح تشویقی خودداری کرده تا به ازای هر سال یک‌ماه پرداختی داشته باشد.
در ادامه این جلسه علی امام مدیرعامل شرکت متروی تهران در پاسخ به بندهای مرتبط با شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه گفت: در توسعه‌جنوبی خط شش مترو برخی کارگران چند ماه حقوق دریافت نکردند و این مطلب درست که به‌جهت محدودیت پرداختی این اتفاق رخ داده اما با توجه به آن‌که اوراق مشارکت خطوط شش و هفت به نتیجه رسیده سعی می‌کنیم با اولویت حقوق کارگران، پرداختی آنان اتفاق بیفتد.
وی درباره ندادن حق ساعت کاری پیمانکاران به کارگران گفت: اینها مسایلی است که به سیستم‌های داخلی پیمانکاران بستگی دارد و تاکنون هیچ شکایتی از سوی کارگران مطرح نشده زیرا ما روابط داخلی پیمانکاران با کارگران را نمی‌دانیم.
در ادامه فرنوش نوبخت مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران اعلام کرد: هر زمانی که صورت وضعیت به ما برسد لیست پیمانکاران را پرداخت می‌کنیم ما نسبت به پرداخت بیمه و سنوات خیلی حساس هستیم و در دو سال گذشته به ندرت این اتفاق افتاده که پیمانکاران تجمع داشته باشند. اینکه پیمانکاران چطور با کارگران برخورد می‌کنند تا جایی که می‌توانیم کنترل می کنیم اما به جزییات کار پیمانکاران ورود نمی‌کنیم.
وی درباره وضعیت تامین لباس کار و لوازم ایمنی پیمانکاران گفت: به پرسنل خودمان لباس کار و لوازم ایمنی را داده‌ایم و هیچ معوقه‌ای با آنها نداریم.
نوبخت درباره اینکه چرا راهبران مترو به عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور در نظر گرفته نمی‌شوند، گفت: در صورت اعمال این قانون تعداد زیادی از کارکنان راهبر بازنشسته می‌شوند و ما با بحران نیرو مواجه خواهیم شد. ما در تلاش هستیم در یک‌دوره دوساله نیروهای لازم را جذب و جایگزین کنیم و روند سخت و زیان‌آور بودن کار راهبران اعمال شود.
وی درباره اعتراضات به سنوات پایان خدمت گفت: تا قبل از سال 96 به‌طور عرفی دو ماه حقوق معیار پرداخت‌ها بود که یک‌ماه طبق قانون و یک‌ماه به عنوان پاداش پرداخت می شد اما به‌دلیل عدم اعتبارات لازم و دستور شهرداری همان پرداخت یک‌ماهه را به‌عنوان سنوات به عنوان معیار در نظر گرفتیم این موضوع عین قانون است و کار غیر قانونی انجام نشده است.
نوبخت درباره عدم تشکیل شورای اسلامی کار در مترو نیز گفت: سال 88 و یک‌بار نیز سال 96 برای تشکیل شورای اسلامی کار تلاش شد اما جلسات به حد نصاب نرسید.
پس از صحبت های مدیر شرکت بهره برداری و مدیر شرکت مترو محمد علیخانی رییس کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای شهر تهران اظهار داشت: با این صحبت‌هایی که انجام شد مشکلی درباره کارگران مترو وجود ندارد و احتمالا این تجمعات برای تشکر است. آن‌طور که شنیده‌ایم امروز نیز کارکنان مترو در مقابل معاونت حمل ونقل ترافیک تجمع اعتراض آمیز داشتند.
سپس محسن پورسید آقایی معاون حمل ونقل ترافیک شهردار تهران تاکید کرد: بدون حضور کارگران نمی‌توانیم کاری انجام دهیم بنابراین توجه و تاکید ما بر رضایت کارگران است.
پورسیدآقایی با اشاره به اینکه کارکنان مترو بیشترین دریافتی را کارکنان شهرداری دارند، افزود: اما باید از ایمنی شغلی کافی برخوردار باشند. ما طی دو سال گذشته قراردادهای راهبران قطار را از هادیان به رسمی تبدیل کردیم و تنها برای کارگران مترو مجوز خاص در نظر گرفته شده زیرا شغل آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
معاون شهردار تهران درباره عدم تشکیل شوراهای اسلامی کار گفت: براساس قانون کارکنان خودشان باید این شوراها را تشکیل دهند و اگر جایی برای برگزاری جلسات بخواهند در اختیارشان قرار می دهیم.
وی درباره پرداخت سنوات یک‌ماهه به کارگران مترو نیز گفت: براساس مقررات هر سال یک‌ماه به عنوان سنوات پرداخت می‌کنیم این که بر چه اساسی در گذشته دو ماه پرداخت شده را نمی‌دانم.
سپس محسن هاشمی رییس شورای‌شهر تهران خطاب به محجوب گفت: مجلس باید نسبت به پرداخت حق دولت در حوزه‌های حمل‌ونقل عمومی حساس باشد نیمی از 900 میلیاردی که شهرداری در حوزه بلیط سوبسید می‌دهد این وظیفه دولت است و دولت باید سهم خود را از سوبسید بلیط مترو بپردازد.اگر مجلس پیگیری‌های لازم را انجام ندهد امکان وجود دارد که 14 هزار نیروی مترو بیکار شوند.
هاشمی از نماینده مردم تهران درخواست کرد با توجه به اتفاقاتی که اکنون در مترو تهران در حال اتفاق است باید در بودجه امسال خیلی قطعی به آن پرداخته شود تا دولت تعهد خود به مترو را جدی تر پرداخت کند.
وی با تاکید بر اینکه دولت به وظیفه خود عمل نمی‌کند، تصریح کرد: وضع مترو اکنون از هپکو بدتر است اما اینکه زمین نمی‌خورد به این دلیل است که شهرداری جور دولت را می‌کشد.
هاشمی با اشاره به اینکه وزارت نفت نیز وظایف خود درباره کمک به حمل‌ونقل عمومی از جمله مترو را انجام داده، گفت: وزارت نفت به اعضای هر سفر مترو 10 سنت به شهرداری بپردازد اما تاکنون ریالی بابت این قانون به شهرداری پرداخت نکرده و 700 میلیون دلار بدهکار است.
سپس پروانه رضایی مدیرکل تعاون، کار،‌ رفاه و امور اجتماعی استان تهران با تاکید بر اینکه باید با چشم مصالحه و توافق به این ماجرا نگاه شود، گفت: باید با این دید پیش برویم تا مصالح کارگران حفظ شود تا قدم‌های بعدی آسان‌تر شود.
وی تاکید کرد که باید جوری با کارگران برخورد شود تا با مسوولان راه بیایند.
در پایان جلسه مقرر شد اداره کل تعاون، کار،‌ رفاه و امور اجتماعی طی یک‌ماه آینده گزارشی از وضعیت کارگران متروی تهران ارایه دهد.