پيام انگلس به کارگران فرانسه به منسابت بيستمين سالروز کمون پاريس

‫اکنون بيست سال است که کارگران پاريس بی سلاح می باشند و همه جا به همين منوال است. ‫در تمام کشورهای متمدن، وسايل مادی دفاعی از پرولتاريا گرفته شده است. در همه جا دشمنان ‫و استثمارکنندگان طبقه ی کارگر هستند که تمام قدرت مسلح نظامی را در اختيار دارند.
‫و اين امر کار را به کجا کشانده است؟
‫به آنجا که – چون هر مرد به درد بخور وارد ارتش می شود – امروز اين ارتشها - هر چه بيشتر بازتابی از احساسات و نظريات مردم شده اند،
به آنجا که اين ارتشها [یعنی] ابزار اصلی ستم - روز به روز [از نظر دولت] غيرقابل اعتمادتر می شوند. مردانی که در رأس ‫دولتهای بزرگ قرار دارند، از هم اکنون بيمناکانه فرا رسيدن روزی را می بينند که در آن ‫سربازان مسلح از کشتار برادران و پدران خود امتناع خواهند ورزيد.
ما در پاريس شاهد اين ‫امر بوده ايم و ديديم که چگونه جوليوس فری ويتنامی اين جسارت را به خرج داد که مدعی ‫رياست جمهوری فرانسه بشود و امروز در برلین می بينيم که جانشين بيسمارک [کاپريوی]، از ‫رايشتاگ خواستار وسايلی می شود که بتواند توسط درجه داران روحيه ی فرمانبرداری را در ‫ارتش تثبيت نمايد، درجه دارانی که به وسيله ی پاداش پولی خريداری شدهاند و اين از آن جهت ‫است که عده ی زيادی از درجه داران، سوسياليست می باشند!
‫وقتی چنين موضوعاتی روی می دهند، وقتی حتی در ارتش سايه روشنهای بامدادی ظاهر می ‫شوند، آنوقت پايان دنيای قديم چندان دور نخواهد بود.
‫اميد است که سرنوشت ها تحقق يابند! اميد است که بورژوازی در حال زوال، کنار زده شود و يا ‫مضمحل گردد.
زنده باد پرولتاريا!
زنده باد انقلاب سوسياليستی انترناسيونال!
‫ف. انگلس
۲۵ مارس ۱۸۹۱